Merhaba!
Yiyecek ve içecek sektöründe kurye olarak çalışan bir emekçi yoldaşınız olarak sizlere çalıştığım iş koluyla ilgili sorunlardan bahsetmekle birlikte işçi sınıfının bu sahipsiz kesiminin iş-emek mücadelesi alanındaki sorunlarının çözümüne yönelik biz komünistler nasıl bir katkı sunabiliriz sorusuna değinmeye çalışacağım.
Geçtiğimiz son iki yılda yaşadığımız pandemi döneminde, özellikle tam kapanmanın yaşandığı süre içerisinde görünür hale gelen bu meslek grubu aslında toplumsal hayatımızda üretim ilişkileri içerisinde uzun süredir var. Toplumsal üretim ilişkileri içerisinde uzun zamandır olan bu meslek grubunun, emek mücadelesi alanındaki örgütlenme faaliyetleri ise maalesef ki ihtiyaçlarına çözüm üretecek düzeyde değil.
Meslek grubunun örgütlenme konusundaki bu sorunu doğal olarak emekçinin kendisini yalnız hissetmesine, sorunlarına tek başına çözüm bulamayışına yol açıyor ve en sonunda da mesleği “yapılacak en son iş” olarak görüp kaçış yollarını arıyor.
Peki bu insanları “yapılacak en son iş” yılgınlığına düşüren sorunlar, mesleki zorluklar nedir size biraz onlarda bahsedeceğim.
Mevsimsel Koşullar
Günün minimum 8-10 saati trafikte motosiklet üzerinde olan bu insanlar için kötü hava koşulları çalışma faaliyetlerinin en zorlayıcı kısmı. Zaman zaman sosyal medyaya da düşen görüntülerde kötü hava koşulların kurye için yarattığı tehlikeye tanık olmuşsunuzdur. Çalışanların bu konudaki beklentisi, insan hayatı konusunda risk oluşturan böylesi hava koşullarında çalışma faaliyetlerinin durdurulması ya da en azından iş yükünün hafifletilmesi yönünde.
Performansa Dayalı Ücretlendirme
Sektörde genel kabul görmüş hızlı teslimat ve paket başı prim uygulaması hemen hemen her gün tanık olduğumuz, çoğu zaman ölümle sonuçlanan motorlu kurye kazalarının başlıca sebebidir. Ayrıca uygulamanın yarattığı başka sorun ise; teslim aldığı paketi/gönderiyi zamanında yetiştirme gayreti içerisinde olan kuryenin trafikte zaman zaman sergilediği agresif tavrın haklı olarak toplumun diğer üyeleri tarafından dışlayıcı tepkiyle karşılanması. Bu konuda oluşan beklenti ise hızlı teslimat ve paket başı prim uygulamasına son verilmesi.
Yetersiz Donatım
En riskli mesleklerden biri olmasına rağmen riskli meslek gruplarına dahil olmadığı için iş yerinin herhangi bir denetime tabi olmaması emekçi açısında dezavantaj oluşturuyor. Şöyle ki; kuryenin koruyucu ekipman (kask, korumalı ceket, çelik bot v.b) ve kullandığı aracın periyodik bakımlarının standardının olmaması kuryeyi güvenli donatım açısından işverenin insafına bırakıyor ya da yaşamını sürdürebilmek için çalışmak zorunda olan, aynı zamanda kendi canını düşünmek zorunda olan bu insanlar çoğu zaman bu ihtiyaçları kendi ceplerinden karşılamak zorunda kalıyor.
Yukarıda bahsettiğim sorunlar meslek grubunun genel sorunları. Karşılaşılan daha başka başka sorunlar çalışılan bölgenin ya da çalışılan kurumun niteliğine göre değişebiliyor.
En başta da bahsettiğim örgütlenme meselesine gelecek olursak.Yaklaş altı yıldır bu mesleğin içinde çalışan biri olarak gözlemlediğim; meslek grubunun örgütlenme alanındaki geri kalmışlığın nedeni olarak bu meslek grubunun, işçi sınıfının en apolitik kesimi olduğunu söyleyebilirim. Fakat buna rağmen sorunlarının çözümüne yönelik kolektif hareket etme çalışmaları da yok değil. Ortak mücadele etmeye yönelik bu girişimlerin iş kolunun büyümesine paralel olarak gelişip büyüyeceğini düşünüyorum.
Elbette ki bu ortak mücadele etme çabalarının, sendikalaşma girişimlerinin meslek grubunun politize olması konusunda faydaları olacaktır.
Lâkin günümüzün oportünist-reformist sendika anlayışının, meslek grubunun sahip olması gereken asıl sınıf bilincinin oluşumunun önünde bir engel olacağı da su götürmez bir gerçektir.
“Politik Sınıf Bilinci İşçi Sınıfına Ancak Dışarıdan Götürülebilir.”
İşte tam da burada biz komünistlere düşen görev; sınıfın bu kimsesiz kesimine ulaşmanın yollarını üretmek, kendiliğinden gelişen politik bilinçlerine marksist-leninist yönde devrimci katkı sunarak, onları işçi sınıfının burjuvazi ile olan tarihsel mücadelesinde ait oldukları tarafa, yani proletaryanın saflarına kazandırmak olmalıdır.

İzmir’den KöZ Okuru Bir Moto Kurye Emekçisi